Τελειομανία: ποια είναι τα βασικά της χαρακτηριστικά και οι αρνητικές της επιπτώσεις;

Μέρος Α

Νιώθεις συχνά την ανάγκη ό,τι κάνεις να το κάνεις τέλεια; Έχεις παρατηρήσει να αναλαμβάνεις μια δουλειά και να μην την παραδίδεις ποτέ γιατί πιστεύεις ότι δεν είναι τέλεια και όλο κάτι λείπει; Καθυστερείς να παραδώσεις projects στη δουλειά σου γιατί νιώθεις την ανάγκη να τα τελειοποιήσεις; Παρατηρείς πως είσαι συνεχώς αγχωμένος γιατί θέλεις όλα να τα κάνεις τέλεια σε όλους τους τομείς της ζωής σου; Εάν έχεις μαζέψει αρκετά ναι στις παραπάνω ερωτήσεις τότε ίσως ανήκεις στην κατηγορία του τελειομανή.

Ως τελειομανής ορίζεται ο άνθρωπος που αρνείται να δεχτεί οτιδήποτε λιγότερο από την τελειότητα. Εκφράζει τη συνεχή προσπάθεια ενός ατόμου για την αποφυγή λαθών, δε δέχεται με τίποτα τη μετριότητα, θέτει εξαιρετικά υψηλά πρότυπα απόδοσης και ασκεί πολύ αρνητική κριτική στον εαυτό του όταν δε φτάνει αυτά τα πρότυπα, ανησυχώντας πάρα πολύ για το πώς θα τον κρίνουν οι άλλοι άνθρωποι.

Ποια είναι λοιπόν τα βασικά χαρακτηριστικά του τελειομανή ανθρώπου;

• Δεν αφήνει καθόλου χώρο για λάθη. Με το που εντοπίσει ένα λάθος άμεσα το διορθώνει.
• Έχει πολύ συγκεκριμένους κανόνες για το πώς πρέπει να γίνονται τα πράγματα. Εάν τα πράγματα δε γίνουν σύμφωνα με τους κανόνες, τότε ο τελειομανής τα απορρίπτει. Αρκετές φορές οι άνθρωποι γύρω από το άτομο αυτό δυσκολεύονται να κατανοήσουν τους κανόνες αυτούς και για το λόγο αυτό απομακρύνονται.
• Χρησιμοποιεί τον τρόπο σκέψης όλα ή τίποτα. Σε οτιδήποτε δηλαδή κάνει στη ζωή του ή θα πρέπει όλα να γίνονται τέλεια ή αλλιώς δεν κάνει τίποτα. Δε συμβιβάζεται με το γεγονός ότι κάποια πράγματα μπορεί να τα κάνει καλά, κάποια άλλα όχι και τόσο.
• Ασκεί πολύ έντονη κριτική στον εαυτό του. Είναι πολύ σκληρός με τον εαυτό του όταν δεν κάνει τα πράγματα έτσι όπως τα είχε φανταστεί, κατηγορεί τον εαυτό του ότι αυτός φταίει για όλα και νιώθει πολύ μεγάλη θλίψη όταν δεν πετυχαίνει τους στόχους του.
• Η επιτυχία δεν είναι ποτέ αρκετή. Όταν καταφέρνει ένα στόχο δύσκολο, δε σταματά και εστιάζει την προσοχή του σε κάτι άλλο. Ό,τι και να κάνει πάντα στοχεύει σε κάτι ακόμα μεγαλύτερο, χωρίς ουσιαστικά να χαίρεται και να ικανοποιείται με αυτό που έχει επιτύχει. Η ζωή του είναι ένας ασταμάτητος αγώνας για επιτυχίες. Η «ευτυχία» του είναι συνεχώς συνδεδεμένη με το να προσπαθεί για κάτι ακόμα μεγαλύτερο.
• Καταναλώνει πάρα πολύ χρόνο στην προσπάθειά του να κάνει κάτι τέλειο. Θυσιάζει την προσωπική του ζωή, την οικογένειά του, τον ύπνο του, τη σωματική και ψυχική του υγεία για να φτάσει τον επιθυμητό στόχο: την τελειότητα.
• Συνεχώς βλέπει λάθη. Όσο και αν θεωρεί κάτι ολοκληρωμένο, πάντα θα βρει κάτι που δε θα του αρέσει, που δε θα έχει γίνει σωστά ενώ όλοι γύρω του δεν το βλέπουν το λάθος.

Οι αρνητικές συνέπειες της τελειομανίας είναι πάρα πολλές με βασικότερες την έλλειψη ικανοποίησης και ευτυχίας. Ένα τέτοιο άτομο ποτέ δε θα επαινέσει τον εαυτό του για τους στόχους που κατακτά, συνεχώς θα έχει να γκρινιάξει για κάτι και ποτέ δε θα νιώσει ευγνωμοσύνη για όλα αυτά που έχει, καθώς συνεχώς κάτι του λείπει. Θεωρεί πως μέσα από την τελειότητα θα νιώσει ευτυχισμένος, αυτό όμως δεν μπορεί να συμβεί. Δεν είναι λίγες οι φορές που δεν προσέχει την υγεία του, καθώς το μόνο που τον ενδιαφέρει είναι να αποδώσει τα μέγιστα σε αυτά που κάνει. Στο δεύτερο μέρος του άρθρου αυτού θα εστιάσουμε στο τι μπορεί να κάνει το άτομο για να διαχειριστεί την τελειομανία του.