«Παιδί και διαζύγιο: Πώς μπορείτε να το στηρίξετε σωστά;»
Μέρος Β
Τα τελευταία χρόνια λόγω της ραγδαίας αύξησης των διαζυγίων στη χώρα μας πολλά παιδιά έρχονται αντιμέτωπα με τις συναισθηματικά επώδυνες επιπτώσεις του διαζυγίου των γονέων. Το πώς αντιδρούν τα παιδιά αυτά εξαρτάται από την ηλικία τους, την προσωπικότητα τους, τις αιτίες του χωρισμού και τον τρόπο αντιμετώπισης των γονέων. Ως γονιός είναι απολύτως φυσιολογικό να έχεις αμφιβολίες και να μην γνωρίζεις πώς ακριβώς πρέπει να στηρίξεις σωστά το παιδί σου. Μπορεί να θεωρείς πως δεν ξέρεις πώς να το διαχειριστείς, αλλά παρακάτω περιγράφονται ορισμένοι από τους τρόπους που μπορείς να βοηθήσεις το παιδί σου κατά τη διάρκεια του διαζυγίου.
- Προετοιμάσου για το τι ακριβώς θα του πεις. Έχει φτάσει η ώρα που το παιδί πρέπει να μάθει για το επικείμενο διαζύγιο. Μην ξεκινήσεις τη συζήτηση εάν δεν έχεις προετοιμαστεί καλά. Σκέψου πιθανές ερωτήσεις που θα σου κάνει το παιδί, θυμήσου πώς αντιδρά σε δύσκολες καταστάσεις. Σε κάθε περίπτωση πες την αλήθεια με απλά και κατανοητά λόγια. Απόφυγε σε παιδιά μικρής ηλικίας τις περίπλοκες εξηγήσεις για το διαζύγιο. Προετοίμασέ το πώς θα υπάρξουν κάποιες αλλαγές στη ζωή του και τόνισέ του πως εσύ είσαι εκεί για να το ακούς και να του απαντήσεις τυχόν απορίες που θα έχει.
- Ενθάρρυνε το παιδί να εκφράσει τα συναισθήματά του. Το διαζύγιο αποτελεί μία μορφή απώλειας, καθώς η ζωή του παιδιού πλέον δε θα είναι ίδια όπως πριν. Μπορείς να βοηθήσεις το παιδί να βιώσει το πένθος της χαμένης οικογένειας και να το ξεπεράσει ακούγοντας προσεκτικά τις σκέψεις και τα συναισθήματα του. Μπορεί να νιώθει θυμό, θλίψη, απογοήτευση ή/και έντονο άγχος για πράγματα που εσύ δεν έχεις ούτε καν φανταστεί. Πολλές φορές ιδιαίτερα τα παιδιά μικρής ηλικίας δεν μπορούν να αναγνωρίσουν τι ακριβώς νιώθουν. Ενθαρρύνοντάς τα, θα βρουν τις κατάλληλες λέξεις για να εκφραστούν. Ζήτησέ τους να είναι ειλικρινή απέναντί σου και διαβεβαίωσέ τα πώς ότι και να πουν εσύ θα το ακούσεις με προσοχή και δε θα το απορρίψεις.
- Δείξε του αγάπη και κατανόηση. Δείχνοντας αγάπη και κατανόηση τα παιδιά μπορούν να επουλώσουν γρηγορότερα τις πληγές τους και να ανακτήσουν γρηγορότερα την ψυχική τους ισορροπία. Και η αγάπη δεν πρέπει να εκφράζεται μόνο λεκτικά αλλά και σωματικά με πολλές αγκαλιές και φιλιά! Διαβεβαίωσε το παιδί πως ακόμα και μετά το διαζύγιο η αγάπη των γονιών απέναντι του δε σταματά να υπάρχει. Μπορεί ο πρώτος καιρός να είναι δύσκολος για όλους, αλλά οι ισορροπίες θα αποκατασταθούν γρήγορα.
- Διατήρησε την καθημερινότητα του παιδιού σταθερή. Ενώ είναι πολύ σημαντικό για το παιδί να μάθει να προσαρμόζεται εύκολα σε μεταβαλλόμενες συνθήκες, οι πολλές και ταυτόχρονες αλλαγές είναι δύσκολες και καλό είναι να αποφεύγονται. Παρέχοντας στο παιδί σταθερότητα μπορείς να το βοηθήσεις να προσαρμοστεί ευκολότερα στη νέα τάξη πραγμάτων. Τα οφέλη του προγραμματισμού και της οργάνωσης για τα παιδιά όλων των ηλικιών είναι ευρέως γνωστά. Τα παιδιά νιώθουν περισσότερη ασφάλεια και ηρεμία όταν ξέρουν τι ακριβώς να περιμένουν (π.χ. μετά το βραδινό φαγητό κάνουμε μπάνιο, πλένουμε τα δόντια και πάμε για ύπνο).
- Αναζήτησε τη βοήθεια του ειδικού σε περίπτωση που το παιδί έχει ακραίες αντιδράσεις. Εάν παρατηρήσεις πως το παιδί δυσκολεύεται να διαχειριστεί το διαζύγιο έπειτα από αρκετό καιρό, αναζήτησε τη βοήθεια του ειδικού. Τα συναισθήματα που το παιδί έχει να διαχειριστεί, όπως είναι ο θυμός και η θλίψη, σίγουρα χρειάζονται κάποιο καιρό για να επιλυθούν με το πέρασμα όμως του χρόνου πρέπει να υπάρχει σταδιακή βελτίωση. Εάν το παιδί αρχίζει να αντιμετωπίζει προβλήματα ύπνου, συγκέντρωσης, βίαιες συμπεριφορές και απόσυρση από τις αγαπημένες του δραστηριότητες, οφείλεις να απευθυνθείς σε έναν ειδικό ψυχικής υγείας για να βοηθήσει το παιδί να το διαχειριστεί.
Αναμφισβήτητα κάθε διαζύγιο αποτελεί μία δύσκολη διαδικασία για όλη την οικογένεια. Να θυμάσαι όμως πως μέσα από τη διαδικασία αυτή το παιδί μπορεί να δημιουργήσει έναν ευέλικτο τρόπο σκέψης, να δυναμώσει ψυχικά και να μάθει να διαχειρίζεται καλύτερα το άγχος του. Με τη σωστή στήριξη των γονέων τα παιδιά μπορούν να μάθουν να αντιμετωπίζουν ευκολότερα ως ενήλικες μελλοντικά απαιτητικές καταστάσεις χωρίς να κλονίζεται η ψυχική τους ισορροπία.