Ποια είναι τα πρώτα συναισθήματα και οι πρώτες αντιδράσεις στη διάγνωση του καρκίνου;

Μέρος Α

Σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα ιατρικά δεδομένα, κάθε δύο λεπτά ένας άνθρωπος στην Ευρώπη διαγιγνώσκεται με καρκίνο. Περίπου οι μισοί άνθρωποι από όσους γεννήθηκαν μετά το 1960 θα εμφανίσουν κάποια μορφή καρκίνου κατά τη διάρκεια της ζωής τους. Τι συμβαίνει λοιπόν όταν ένα άτομο πάρει τη διάγνωση αυτή;

«Περιμένοντας στο γραφείο του γιατρού να με ενημερώσει για τα αποτελέσματα των εξετάσεών μου, τον βλέπω να μπαίνει σκυθρωπός. Με κοιτάζει στα μάτια και μου λέει δυστυχώς είναι καρκίνος. Και εκεί παγώνουν όλα… Ότι με προβλημάτιζε λίγα λεπτά πριν μοιάζει αδιάφορο…Χάνω τη γη κάτω από τα πόδια μου και λέω πως αυτό ήταν..Ήρθε το τέλος…». Δανείζομαι τα λόγια αυτά από μια κυρία που μου τα εκμυστηρεύτηκε λίγο μετά το ραντεβού με το γιατρό της. Ο λόγος που τα χρησιμοποιώ είναι γιατί αυτή είναι και η πιο συχνή πρώτη αντίδραση απέναντι στη διάγνωση του καρκίνου. Μια ασθένεια που κουβαλά μεγάλο κοινωνικό στίγμα ακόμα και σήμερα. Μια ασθένεια που οι περισσότεροι προσπαθούν να κρύψουν φοβούμενοι τις αντιδράσεις των γύρω τους. Μια ασθένεια στο άκουσμα μόνο της οποίας οι περισσότεροι άνθρωποι «παγώνουν» και τρομοκρατούνται. Έρευνα που έγινε το 2014 σε χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης επιβεβαιώνει πως για την πλειοψηφία των ανθρώπων ο ισχυρότερος φόβος στα ζητήματα υγείας αποτελεί ο φόβος του καρκίνου.

Ποιες είναι λοιπόν οι πρώτες αντιδράσεις και τα πρώτα συναισθήματα απέναντι στη διάγνωση αυτή;

Όπως κάθε άνθρωπος είναι μοναδικός έτσι και οι αντιδράσεις ποικίλλουν. Πολλοί άνθρωποι βιώνουν έντονο τρόμο και αβεβαιότητα για τις αλλαγές που πρόκειται να έρθουν όχι μόνο στη δική τους τη ζωή αλλά και τη ζωή της οικογένειάς τους. Ιδιαίτερα οι γυναίκες που έχουν μικρά παιδιά αρκετά συχνά νιώθουν τύψεις και ενοχές απέναντι στα παιδιά τους, καθώς φοβούνται τις αντιδράσεις τους αλλά και λυπούνται που τα βάζουν στη διαδικασία αυτή.

Μπροστά στη διάγνωση αυτή κάθε άνθρωπος έρχεται αντιμέτωπος με την ιδέα του θανάτου, με τους δικούς του φόβους και σκέψεις γύρω από τη θνητότητα. Εκεί είναι που εμφανίζεται και έντονος θυμός απέναντι στην ίδια τη διάγνωση. Αναρωτιούνται γιατί συνέβη σε αυτούς, μήπως θα έπρεπε να είχαν παρατηρήσει καλύτερα πιθανά συμπτώματα, πώς οι δικές τους συμπεριφορές μπορεί να συνέβαλαν στην εμφάνιση της ασθένειας αυτής. Δεν είναι λίγοι οι άνθρωποι που λόγω του έντονου θυμού που νιώθουν ξεσπούν στους άλλους, γίνονται νευρικοί και ευερέθιστοι. Είναι λοιπόν πολύ σημαντικό να θυμάστε ως συγγενείς των ατόμων αυτών να μην παίρνετε προσωπικά τα ξεσπάσματα αυτά και να είστε δίπλα τους την περίοδο αυτή που σας έχουν ανάγκη περισσότερο από ποτέ.

Υπάρχουν αρκετοί άνθρωποι που φοβούνται και αγχώνονται πολύ όχι μόνο για την ασθένεια αλλά και για τις θεραπευτικές επιλογές που έχουν. Όλοι γνωρίζουμε πως οι χημειοθεραπείες αποτελούν μια δύσκολη και επίπονη διαδικασία με πολλές παρενέργειες τις περισσότερες φορές. Δεν είναι λοιπόν εύκολο για έναν άνθρωπο να βλέπει την εικόνα του να αλλάζει, να νιώθει αδύναμος και ευάλωτος. Ουσιαστικά το άτομο πενθεί για την απώλεια της παλιάς του εικόνας γνωρίζοντας πως μετά την εμπειρία του καρκίνου η ζωή του πλέον θα είναι εντελώς διαφορετική.

Θα κλείσω το πρώτο αυτό μέρος με μια ακόμα μαρτυρία ενός άνδρα που διαγνώστηκε με καρκίνο του πνεύμονα σε ηλικία 56 ετών και τον ξεπέρασε: «Ο φόβος που σε διαπερνά όταν πάρεις τη διάγνωση είναι τεράστιος. Είναι πολύ δύσκολο στην αρχή να διαχειριστείς μια ασθένεια που για τους περισσότερους από εμάς ισοδυναμεί με το θάνατο. Θέλω όμως να πω σε όλους όσοι έχετε πάρει μια τέτοια διάγνωση να μην το βάζετε κάτω. Η κατάσταση βελτιώνεται. Μιλώντας για την ασθένεια σας μπορείτε να διαχειριστείτε πολύ καλύτερα τα επώδυνα συναισθήματα που βιώνετε και σιγά σιγά να αρχίσετε να είστε περισσότερο αισιόδοξοι».